W wielu gminach reforma śmieciowa weszła pełną parą- to dobra okazja, żeby przypomnieć ustawę, na mocy której zmiany nastąpiły. Mam na myśli znowelizowaną Ustawę o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, potocznie nazywaną ustawą śmieciową. Akt prawny o tyle ciekawy, że na jego podstawie gminy mają prawo uchwalać regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, który to regulamin jest aktem prawa miejscowego tzn. ma moc powszechnie obowiązującą na terenie gminy. W przeciwieństwie do wielu aktów prawa miejscowego, w przypadku ww. regulaminu, gmina ma realne możliwości egzekwowania postanowień w nim zawartych. Ponadto pewne obowiązki dla właścicieli nieruchomości (lub osób, które mają do nieruchomości inny tytuł prawny) wynikają wprost z ustawy.
Obowiązki właścicieli nieruchomości mogące wynikać z regulaminu
Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 13 września 1996 r.
Art. 4
1. Rada gminy (…) uchwala regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, zwany dalej „regulaminem”; regulamin jest aktem prawa miejscowego.
2. Regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące:
1) wymagań w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości obejmujących:
a) prowadzenie we wskazanym zakresie selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych (…),
b) uprzątanie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego,
c) mycie i naprawy pojazdów samochodowych poza myjniami i warsztatami naprawczymi;
(…)
6) obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku;
(…)
Art. 5
1. Właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez:
1) wyposażenie nieruchomości w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywanie tych pojemników w odpowiednim stanie (…), chyba że (…), obowiązki te przejmie gmina jako część usługi w zakresie odbierania odpadów komunalnych (…);
2) przyłączenie nieruchomości do istniejącej sieci kanalizacyjnej lub, w przypadku gdy budowa sieci kanalizacyjnej jest technicznie lub ekonomicznie nieuzasadniona, wyposażenie nieruchomości w zbiornik bezodpływowy nieczystości ciekłych (…);
3) zbieranie powstałych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych zgodnie z wymaganiami określonymi w regulaminie;
3a) gromadzenie nieczystości ciekłych w zbiornikach bezodpływowych;
3b) pozbywanie się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych oraz nieczystości ciekłych w sposób zgodny z przepisami ustawy i przepisami odrębnymi;
4) uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodnikw położonych wzdłuż nieruchomości (…); właściciel nieruchomości nie jest obowiązany do uprzątnięcia chodnika, na którym jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych;
5) realizację innych obowiązków określonych w regulaminie.
Możemy więc rozróżnić dwie podstawy odpowiedzialności- przepisy ustawy oraz przepisy regulaminu wydanego na podstawie ustawy. Przedmiotowo regulacje te w pewnym zakresie zazębiają się. W zakresie w jakim się zazębiają regulamin zazwyczaj stanowi doprecyzowanie postanowień ustawy.
Ustawa daje dwie możliwości wyegzekwowania powyższych przepisów.
Pierwszą z nich jest art. 5 ust. 6 ww. ustawy, zgodnie z którym organ wykonawczy gminy (wójt, burmistrz, prezydent miasta) może wydać decyzję nakazującą wykonanie obowiązków określonych w art. 5 z wyłączeniem punktów 3, 3a, 3b. Z jednej strony mamy tu więc pewne ograniczenie, a z drugiej rozszerzenie na punkt 5, tzn. „inne obowiązki określone w regulaminie”. Decyzja taka podlega egzekucji w trybie odpowiednich przepisów administracyjnych.
Na tym polu mógłby powstać problem, gdyby rada gminy przekroczyła swoje ustawowe umocowanie i zawarła w regulaminie postanowienia, których nie miała prawa uregulować (niestety gminne ustawodawstwo to często taka radosna twórczość). W przypadku wydania decyzji dotyczącej takiego pozaprawnego postanowienia regulaminu, moglibyśmy dochodzić stwierdzenia jej nieważności w trybie art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego. Niezależnie od tego, decyzję taką w drugiej instancji mogłoby uwalić Samorządowe Kolegium Odwoławcze (o ile oczywiście wnieślibyśmy odwołanie).
Drugą z możliwości wyegzekwowania obowiązków wynikających z ustawy lub regulaminu daje nam art. 10 ww. ustawy. Otóż – niespodzianka – wspomniana ustawa zawiera przepisy karne. Podlega karze grzywny ten kto nie wykonuje obowiązków określonych w gminnym regulaminie, a także ten kto nie wykonuje obowiązków określonych w art. 5 ust. 1. W tym wypadku nie mamy już wyłączenia na rzecz punktów 3, 3a, 3b.
Jeśli więc mamy sąsiada, który z podwórka urządził sobie wysypisko to poza udaniem się do organu wykonawczego możemy zwrócić się do policji z zawiadomieniem o podejrzeniu popełnienia wykroczenia. Podobnie z zalegającym śniegiem- nie trzeba się wywrócić i zabić, żeby ktoś coś z tym zrobił. Tyle teoria- praktyka bywa różna, ale zupełnie inaczej traktuje się tego, kto żąda interwencji powołując się na konkretne przepisy.
6. Nadzór nad realizacją obowiązków określonych w ust. 1-4 sprawuje wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
7. W przypadku stwierdzenia niewykonania obowiązków, o których mowa w ust. 1-4, wójt (burmistrz, prezydent miasta) wydaje decyzję nakazującą wykonanie obowiązku.
8. Ust. 7 nie dotyczy obowiązków, o których mowa w ust. 1 pkt 3-3b.
9. Wykonywanie decyzji, o której mowa w ust. 7, podlega egzekucji w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954, z późn. zm.).
Art. 10
(…)
2. Kto nie wykonuje obowiązków wymienionych w art. 5 ust. 1
– podlega karze grzywny.
2a. Karze określonej w ust. 2 podlega także ten, kto nie wykonuje obowiązków określonych w regulaminie.
3. Postępowanie w sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2, toczy się według przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
Pomoc prawna
Potrzebujesz porady prawnej lub innego rodzaju pomocy prawnej? Skorzystaj z formularza kontaktowego. W ciągu kilku godzin skontaktuje się z Tobą jeden z naszych prawników. Zapewniamy bezpieczeństwo Twoich danych osobowych i bezpłatne, wstępne informacje o możliwościach pomocy w Twojej sprawie.
Źródło obrazu: Wikipedia. Autor: Alchaemia. Licencja: CC BY 3.0.
Howdy! Do you know if they make any plugins to safeguard against hackers?
I’m kinda paranoid about losing everything
I’ve worked hard on. Any recommendations?