Tarcza antykryzysowa (pakiet antykryzysowy) obejmuje szereg rozwiązań dla przedsiębiorców, o których przeczytasz w naszych artykułach. Jednym z nich jest art. 31zo ustawy COVID-19, który pozwala na zwolnienie ze składek ZUS należnych za okres od 01.03.2020 r. do 31.05.2020 r.

Zwolnienie dotyczy dwóch kategorii podmiotów:

• płatników, którzy zgłosili do ubezpieczeń społecznych mniej niż 49 ubezpieczonych (Sytuacja nr 1);
• samozatrudnionych, przy czym definicja samozatrudnionego jest szeroka (Sytuacja nr 2).

Jak czytać nasze poradniki?

Korzystaj z powyższego spisu treści. Klikając w niego możesz przejść do poszczególnych fragmentów artykułu.
Zmiany wynikające z Tarczy 2.0. opisaliśmy w osobnym akapicie o nazwie “12. Tarcza 2.0. Zmiany od 18.04.2020 r.”. Ponadto skreśliliśmy nieaktualne treści. Na pomarańczowo zaznaczyliśmy definicje, które wyjaśniamy na końcu artykułu.

PRZYKŁAD / WSKAZÓWKA

W artykułach posługujemy się też przykładami i wskazówkami, które wyróżniamy wizualnie.

Nowa ustawa jest bardzo skomplikowana i pełna błędów. Skorzystanie z opisywanych form pomocy może być uzależnione od szybkości złożenia wniosków i ich poprawności. Nie ryzykuj i skorzystaj z naszych porad telefonicznych i wzorów pism. Omawiana ustawa wprowadza również szereg innych form pomocy dla przedsiębiorców. Możemy przygotować ofertę dostosowaną do Twoich potrzeb. W tym celu skontaktuj się z nami.

Zwolnienie z ZUS dla samozatrudnionych

Pojęcie samozatrudnionych tak naprawdę jest mylące, ponieważ zwolnienie ze składek ZUS obejmuje szerszą kategorię podmiotów, określoną w poniższym przepisie. Obejmuje on osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, które opłacają ZUS tylko za siebie. Przepis obejmuje jednak również np. wspólników spółki.

Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych

6. Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:
1) osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych, z wyjątkiem ust. 6a;
2) twórcę i artystę;
3) osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawodu:
a) w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
b) z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych;
4) wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej;
5) osobę prowadzącą publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148, z późn. zm.).

Przesłanki zwolnienia z ZUS dla samozatrudnionego

Aby zostać zwolnionym ze składek ZUS w ramach tarczy antykryzysowej konieczne jest łączne spełnienie następujących przesłanek:

• opłacanie składek wyłącznie na własne ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne;
• prowadzenie działalności gospodarczej przed 01.04.2020 r. 01.02.2020 r.;
• przychód z działalności uzyskany w pierwszym miesiącu, za który składany jest wniosek, nie był wyższy niż 15.681 zł. Jeśli jesteś płatnikiem VAT chodzi o kwotę netto, a nie brutto;
• należy złożyć wniosek o zwolnienie do ZUS w terminie do dnia 30.06.2020 r.

PRZYKŁAD

Składamy wniosek 05.04.2020 r. Do 10.04.2020 r. mamy termin na zapłatę ZUS za miesiąc marzec 2020 r. Tym samym „pierwszym miesiącem, za który składany jest wniosek” jest marzec 2020 r. Fakt, że wniosek składamy w kwietniu nie ma znaczenia.
Jeśli nasze przychody w marcu 2020 r. przekroczyły 15.681 zł netto, nie wyklucza to np. złożenia wniosku w maju za składki ZUS z kwietnia (płatne do 10.05.2020 r.), ponieważ nasze przychody w kwietniu 2020 r. mogą spaść poniżej 15.681 zł netto.

Przesłanki zwolnienia z ZUS dla innych przedsiębiorców

Zwolnienie z ZUS dla firm zatrudniających pracowników odbywa się na następujących zasadach. Zwolnienie obejmuje 100% lub 50% należnych składek, zależnie od liczby pracowników zgłoszonych do ubezpieczenia.

Zwolnienie w 100%

• płatnik składek (my / nasza firma) zgłosił do ubezpieczeń społecznych nie więcej niż 9 ubezpieczonych;
• ww. liczbę osób ustala się wg stanu na dzień 29.02.2020 r. lub na dzień 31.03.2020 r. lub na dzień 30.04.2020 r.;
• brak kryterium maksymalnego poziomu przychodów.

Zwolnienie w 50%

• płatnik składek (my / nasza firma) zgłosił do ubezpieczeń społecznych 10 – 49 ubezpieczonych;
• ww. liczbę osób ustala się wg stanu na dzień 29.02.2020 r. lub na dzień 31.03.2020 r. lub na dzień 30.04.2020 r.;
• brak kryterium maksymalnego poziomu przychodów.

Dzień, na który ustala się liczbę ubezpieczonych

Liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych ustala się wg stanu na dzień:

• 29.02.2020 r., jeżeli przedsiębiorca był zgłoszony jako płatnik składek przed 01.02.2020 r.;
• 31.03.2020 r., jeżeli przedsiębiorca był zgłoszony jako płatnik składek w okresie 01.02.2020 r. – 29.02.2020 r.;
• 30.04.2020 r., jeżeli przedsiębiorca był zgłoszony jako płatnik składek w okresie 01.03.2020 r. – 31.03.2020 r.

Treść wniosku o zwolnienie z opłacania składek ZUS

Wniosek o zwolnienie ze składek ZUS musi spełniać następujące wymogi formalne:

1. dane płatnika składek: a) imię i nazwisko, nazwę skróconą, b) numer NIP i REGON, a jeżeli płatnikowi składek nie nadano tych numerów lub jednego z nich – numer PESEL lub serię i numer dowodu osobistego albo paszportu, c) adres do korespondencji;
2. oświadczenie płatnika składek, o wysokości przychodu w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek. Co oczywiste takiego oświadczenia nie składamy w Sytuacji 1, czyli wtedy gdy jesteśmy płatnikiem dla większej liczby osób;
3. inne informacje niezbędne do umorzenia składek. Przepisy nie precyzują jakie, jest to katalog otwarty, który możemy wykorzystać, jeśli uważamy, że powinniśmy przekazać ZUS jakieś dodatkowe informacje;
4. podpis wnioskodawcy.

Oświadczenie o wysokości przychodu składane do ZUS

Oświadczenie o wysokości przychodu w Sytuacji nr 2 składamy przy dodaniu w piśmie adnotacji: „jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”.

ZUS informuje szefa Krajowej Informacji Skarbowej o wysokości zadeklarowanego przez nas przychodu. O ewentualnej rozbieżności pomiędzy danymi organów skarbowych, a danymi z naszego oświadczenia szef KAS informuje ZUS (art. 31zu).

Forma wniosku

Zgodnie z art. 31zp ust. 4 ustawy „wniosek o zwolnienie z opłacania składek może być złożony w formie dokumentu papierowego albo elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych”.

Logowanie do Platformy Usług Elektronicznych ZUS możliwe jest tutaj: https://www.zus.pl/portal/logowanie.npi.

Jak dowiemy się o zwolnieniu ze składek lub odmowie ZUS

ZUS o pozytywnym załatwieniu sprawy po prostu informuje wnioskodawcę. Nie następuje to ani w formie decyzji administracyjnej ani w formie umowy (art. 31zq ust. 5). Jeśli mamy profil informacyjny PUE ZUS to informację o zwolnieniu ze składek otrzymamy na tym profilu (art. 31zq ust. 6).

Termin na informację od ZUS lub decyzję odmowną nie jest liczony od momentu wpłynięcia do ZUS wniosku. Zgodnie z art. 31zq ust. 2 ustawy, ZUS ma na zwolnienie nas ze składek lub odmowę zwolnienia 30 dni od daty przesłania do ZUS deklaracji ZUS DRA lub ZUS RCA. Jeśli nie mamy obowiązku składania tych deklaracji, termin wynosi 30 dni od momentu, w którym powinna być opłacona składka.

PRZYKŁAD

Jeśli nie zatrudniamy pracowników Termin złożenia deklaracji ZUS DRA i opłacenia składek za przedsiębiorcę upływa 10. dnia kolejnego miesiąca. Składamy wniosek dnia 05.04.2020 r. Do 10.04.2020 r. mamy termin na złożenie ZUS DRA i zapłatę ZUS za miesiąc marzec 2020 r. jeśli złożymy ZUS DRA przed 10.04.2020 r. to nasz wniosek zostanie rozpoznany szybciej.

Odmowa zwolnienia z obowiązku opłacania składek następuje w formie decyzji administracyjnej (art. 31zq ust. 7), od której przysługuje odwołanie w formie tzw. wniosku do Prezesa ZUS o ponowne rozpatrzenie sprawy (art. 31zq ust. 8).

Jeśli mamy wątpliwości co do właściwego dla naszej firmy oddziału ZUS, możemy go sprawdzić tutaj. http://wi.lex.pl/govsearch/. Najpierw wpisujemy miasto, następnie ulicę, a po otrzymaniu wyników w menu po lewej wybieramy „Instytucje działalności gospodarczej”.

Co istotne, może zdarzyć się tak, że ZUS rozpozna nasz wniosek szybko, jednak zwolni nas jedynie z już wymagalnych składek, ponieważ zgodnie z art. 31zq ust. 4 ustawy „zwolnieniu z obowiązku opłacania podlegają należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo, znane na dzień rozpatrzenia wniosku o zwolnienie z opłacania składek”.

UWAGA! Jeśli złożyliśmy wniosek o zwolnienie za pełne trzy miesiące, to o zwolnieniu ze składek możemy być poinformowani dopiero po tych trzech miesiącach.

Czy płacić składki czekając na informację z ZUS?

Zgodnie z przepisem zwolnienie będzie dotyczyć „obowiązku opłacenia nieopłaconych należności”. Innymi słowy,  jeśli po złożeniu wniosku opłacimy składki objęte wnioskiem to nie dostaniemy ich w formie zwrotnego przelewu lub w formie zwolnienia ze składek za późniejszy okres niewskazany w ustawie.

Co ciekawe, nie istnieje przepis, który wprost mówi o tym, że ZUS nie może egzekwować zaległych składek w okresie rozpatrywania wniosku. Musimy więc zaufać medialnym deklaracjom ZUS, który twierdzi, że w okresie rozpatrywania wniosku nie musimy przejmować się tym, że składki stały się wymagalne, a my ich nie płacimy.

Co jeśli zapłaciliśmy składkę za marzec?

Zgodnie z art. 113 Tarczy 2.0. „zwalnia się z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej za marzec 2020 r. także wówczas gdy należności te zostały opłacone” . ZUS powinien nas poinformować o nadpłacie, jednak nie zwróci jej automatycznie. Musimy wystąpić z wnioskiem.

Oczywiście zwrot dostaniemy tylko wtedy jeśli kwalifikujemy się na przesłanki uprawniające do zwolnienia z ZUS w trybie art. 31zo ustawy COVID-19 i wystąpimy z wnioskiem o zwolnienie, niezależnie od wniosku o zwrot niepotrzebnie zapłaconej składki.

Zwolnienie a podatek dochodowy

Zwolnienie ze składek w rozumieniu prawa podatkowego jest dla naszej firmy przychodem. Zgodnie z przepisami tarczy antykryzysowej przychody z tytułu zwolnienia z obowiązku opłacania składek ZUS „nie stanowią przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych” (art. 31zx).

Pamiętajmy, że umorzona składka nie będzie kosztem w naszej firmie, w efekcie czego nie zmniejszy podstawy opodatkowania.

Co z ZUS DRA lub ZUS RCA

Niezależnie od tego czy otrzymamy zwolnienie ze składek, nadal musimy realizować dotychczasowe obowiązki rozliczeniowe, czyli np. składać dokumentu ZUS DRA (deklaracja rozliczeniowa) lub ZUS RCA (imienny raport miesięczny o należnych składkach). Wskazuje na to art. 31zq ust. 1 ustawy.

Tarcza 2.0. Zmiany od 18.04.2020 r.

BYŁO	JEST
Zwolnienie z ZUS w trybie art. 31zo ust. 1 ustawy COVID-19, przysługiwało płatnikowi składek, który był zgłoszony jako płatnik przed 01.02.2020 r.	Zwolnienie z ZUS przysługuje płatnikowi składek, który był zgłoszony jako płatnik przed 01.04.2020 r. Sens zmiany: poszerzenie zakresu uprawnionych o podmioty, które rozpoczęły działalność gospodarczą (były zgłoszone jako płatnik składek) po 31.01.2020 r. a przed 01.04.2020 r.
W przypadku zwolnienia ze składek ZUS dla samozatrudnionych (tj. w trybie art. 31zo ust. 2 ustawy COVID-19) istniał wymóg prowadzenia działalności gospodarczej przed 01.02.2020 r.	Wprowadzono wymóg prowadzenia działalności gospodarczej przed 01.04.2020 r. Sens zmiany: poszerzenie zakresu uprawnionych o podmioty, które rozpoczęły działalność gospodarczą po 31.01.2020 r. a przed 01.04.2020 r.
Liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczenia przez płatnika składek ustalało się wg stanu na dzień 29.02.2020 r.	Liczbę osób zgłoszonych do ubezpieczenia przez płatnika składek ustala się wg stanu na dzień 29.02.2020 r. lub na dzień 31.03.2020 r. lub na dzień 30.04.2020 r. (zależnie od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej). Sens zmiany: poszerzenie zakresu uprawnionych o podmioty, które rozpoczęły działalność gospodarczą (były zgłoszone jako płatnik składek) po 31.01.2020 r. a przed 01.04.2020 r.
Zwolnienie z ZUS przysługiwało płatnikowi składek, który zgłosił do ubezpieczenia nie więcej niż 9 ubezpieczonych.	Zwolnienie z ZUS nadal przysługuje płatnikowi, który zgłosił do ubezpieczenia nie więcej niż 9 ubezpieczonych. Ponadto zwolnienie z ZUS w zakresie 50% nieopłaconych składek przysługuje płatnikowi, który zgłosił do ubezpieczeń społecznych od 10 do 49 ubezpieczonych. Sens zmiany: poszerzono zwolnienie z ZUS dla podmiotów zatrudniających więcej osób, przy czym ograniczono zwolnienie jedynie do 50% nieopłaconych składek.
Do spółdzielni socjalnych stosowano ogólne zasady zwolnień.	Przewidziano zwolnienie ze składek z ZUS w 100% dla spółdzielni socjalnych bez względu na liczbę pracowników.
Ujednolicony sposób ustalania liczby ubezpieczonych, na podstawie której to liczby podmiot kwalifikuje / nie kwalifikuje się do zwolnienia ze składek.	Do liczby ubezpieczonych nie wlicza się pracowników młodocianych.
WAŻNE. Zwolnienie dotyczyło nieopłaconych składek. Ewentualne opłacenie składki uniemożliwiało objęcie jej zwolnieniem lub zwrócenie zapłaconej kwoty.	Na mocy art. 113 wprowadzonego ustawą nowelizującą przyjęto, że zwalnia się z obowiązku opłacenia należności z tytułu składek wykazanych w deklaracji rozliczeniowej za marzec 2020 r. także wówczas, gdy należności te zostały opłacone. Opłacone należności z tytułu składek podlegają zwrotowi. Sens zmiany: przedsiębiorcy nie wiedzieli, czy płacić składki za marzec płatne do 10 lub 15 kwietnia. Wprowadzona zmiana pozwoli na odzyskanie opłaconych składek. W ten sposób Parlament naprawił błąd wynikający ze zbyt długiego procedowania nowych przepisów.
Przychód z tytułu zwolnienia ze składek nie stanowił przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT).	Przychód z tytułu zwolnienia ze składek nie stanowił przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT). Sens zmiany: poszerzenie zakresu uprawnionych o osoby prawne.

Pomoc prawna

Naszym celem jest udzielanie specjalistycznej pomocy prawnej przy wykorzystaniu najnowszych technologii i zapewnieniu pomocy każdemu klientowi, niezależnie od budżetu.

Tabela porównawcza

Tabela, w której na podstawie 17 kryteriów porównujemy formy pomocy dla przedsiębiorców przewidziane w tarczy antykryzysowej. Bezpłatnie otrzymasz przyszłe aktualizacje tabeli. Możesz ją kupić tutaj.

Łączenie dofinansowań. Poradnik

Dokładne opracowanie dotyczące łączenia form pomocy z ZUS, PUP i FGŚP. Podajemy przykłady, przepisy i stanowiska urzędów. Wszystko zrozumiałym językiem. Poradnik możesz kupić tutaj.

Porozumienie z pracownikami. Dokumenty

Porozumienie z pracownikami konieczne do skorzystania z dofinansowania do wynagrodzeń z FGŚP. Otrzymasz też instrukcję wypełnienia dokumentu, protokół wyboru przedstawiciela pracowników, pismo do inspektora pracy, pismo informacyjne dla pracownika. Dokumenty możesz kupić tutaj.

Subwencje dla firm z PFR, ARP, BGK. Poradnik

Tarcza Finansowa to kolejna forma wsparcia dla przedsiębiorców. Obejmuje m.in. umarzalne pożyczki. Czym się różnią subwencje z PFR, ARP, BGK i Funduszy Europejskich? Które wybrać? Te i różne praktyczne kwestie omawiamy w naszym nowym poradniku. Poradnik możesz kupić tutaj.

UWAGA. Przedsprzedaż w niższej cenie. Program subwencji jest w trakcie akceptacji przez KE. Poradnik otrzymasz do 2 dni od zatwierdzenia subwencji przez Komisję Europejską.

Porady telefoniczne i mailowe

Nie ryzykuj i skorzystaj z naszych porad telefonicznych. Możemy też przygotować ofertę dostosowaną do Twoich potrzeb. W tym celu skontaktuj się z nami mailowo.

Definicje

ustawa COVID-19 – ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U.2020.374) ze zmianami wprowadzonymi nowelizacją, która weszła w życie 01.04.2020 r.

przychód – defincję przychodu zawarto w art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak wskazuje się w doktrynie: „przychodem osób fizycznych nie jest w ogóle podatek od towarów i usług, jaki naliczają w cenie swoich usług lub towarów podatnicy będący jednocześnie podatnikami podatku od towarów i usług. Dotyczy to nie tylko podatników uzyskujących przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, w przypadku których w ustawie zawarta jest wyraźna regulacja w tym względzie. Także dla innych podatników naliczony przez nich i otrzymywany VAT nie stanowi przychodu. Wynika to z przepisu art. 155 ustawy VAT, zgodnie z którym w przypadkach nieuregulowanych w odrębnych przepisach do przychodów opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług oraz zwróconej różnicy podatku od towarów i usług. Także przed 1 maja 2004 r. (kiedy to jeszcze nie obowiązywała powyższa regulacja) nie mogło być wątpliwości, że przychodem podatkowym nie jest naliczany i pobierany przez podatników VAT. Wynikało to z ogólnych założeń systemowych, zgodnie z którymi podatek nie mógł stanowić przychodu, gdyż inaczej powstawałaby sytuacja płacenia podatku od podatku (podobnie MF w piśmie z dnia 18 marca 2004 r., PB2/MK/RB-033-050-132/04, Biul. Skarb. 2004, nr 2, s. 17)”.

Zgodnie z art. 155 ustawy o VAT „w przypadkach nieuregulowanych w odrębnych przepisach, do przychodów opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób fizycznych nie zalicza się należnego podatku od towarów i usług oraz zwróconej różnicy podatku od towarów i usług”.

15.681 zł – zgodnie z art. 31zo ust. 2 ustawy jest to „300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r.”. Zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2020 oraz przyjętej do jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia „na podstawie art. 19 ust. 10 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300, z późn. zm.) ogłasza się, że kwota ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2020 wynosi 156 810 zł, a przyjęta do jej ustalenia kwota prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia wynosi 5227 zł”.

Wzory i wnioski do pobrania

Nie istnieją wymagane ustawą wzory wniosków i oświadczeń, ale ZUS przygotował wzory, z których korzystają wnioskodawcy.

Treść wniosku (formularz RDZ) i instrukcję jego złożenia przez PUE ZUS można pobrać na stronie ZUS lub wypełnić wniosek bezpośrednio przez PUE ZUS.

Jeśli ściągasz dokumenty ze strony innej niż rządowa koniecznie sprawdź ich aktualność. Nowe wersje dokumentów na stronach rządowych oznaczane są na końcu ich nazwy np. poprzez dopisek „v.3.0”, „v.3.4” itd.

Przepisy, na podstawie których przygotowano artykuł

Art. 31zo.

1. Na wniosek płatnika składek, który na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych, zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., wykazanych w deklaracjach rozliczeniowych złożonych za ten okres, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek przed dniem 1 lutego 2020 r.

2. Na wniosek płatnika składek, będącego osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 266 i 321), zwanej dalej „osobą prowadzącą pozarolniczą działalność”, opłacającego składki wyłącznie na własne ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne, zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na jego obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy, należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., jeżeli prowadził działalność przed 1 lutego 2020 r. i przychód z tej działalności w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskany w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek, o którym mowa w art. 31zp ust. 1, nie był wyższy niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r.

3. Na wniosek duchownego będącego płatnikiem składek zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz wypadkowe, dobrowolne ubezpieczenie chorobowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne należne z tytułu bycia duchownym, za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r.

4. W przypadku osoby prowadzącej pozarolniczą działalność, osoby z nią współpracującej i osoby duchownej zwolnieniu z obowiązku opłacania podlegają należności z tytułu składek ustalone od obowiązującej ją najniższej podstawy wymiaru tych składek.

5. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do osoby wykonującej pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia i osoby z nią współpracującej, dla której podstawę wymiaru składek stanowi zadeklarowana kwota.

Art. 31zp.

1. Wniosek o zwolnienie z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo, należnych za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., zwany dalej „wnioskiem o zwolnienie z opłacania składek”, płatnik składek przekazuje do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie później niż do dnia 30 czerwca 2020 r.

2. Wniosek o zwolnienie z opłacania składek zawiera:

1) dane płatnika składek:

a) imię i nazwisko, nazwę skróconą,

b) numer NIP i REGON, a jeżeli płatnikowi składek nie nadano tych numerów lub jednego z nich – numer PESEL lub serię i numer dowodu osobistego albo paszportu,

c) adres do korespondencji;

2) oświadczenie płatnika składek, o którym mowa w art. 31zo ust. 2, potwierdzające uzyskanie, w pierwszym miesiącu, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek przychodu z działalności nie wyższego niż 300% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w 2020 r.;

3) inne informacje niezbędne do umorzenia składek;

4) podpis wnioskodawcy.

3. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, płatnik składek składa pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. W oświadczeniu jest zawarta klauzula następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

4. Wniosek o zwolnienie z opłacania składek może być złożony w formie dokumentu papierowego albo elektronicznego opatrzonego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, za pomocą profilu informacyjnego utworzonego w systemie teleinformatycznym udostępnionym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Art. 31zq.

1. Za marzec, kwiecień i maj 2020 r. płatnik składek zobowiązany jest przesyłać deklaracje rozliczeniowe lub imienne raporty miesięczne na zasadach i w terminach określonych w przepisach ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, chyba że zgodnie z tymi przepisami zwolniony jest z obowiązku ich składania.

2. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwalnia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo, w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia przesłania deklaracji rozliczeniowej lub imiennych raportów miesięczny należnych za ostatni miesiąc wskazany we wniosku o zwolnienie z opłacania składek, a w przypadku gdy płatnik składek zwolniony jest z obowiązku ich składania – w terminie nie dłuższym niż 30 dni od terminu, w którym powinna być opłacona składka za ostatni miesiąc wskazany we wniosku o zwolnienie z opłacania składek.

3. Warunkiem zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo, jest przesłanie deklaracji rozliczeniowych lub imiennych raportów miesięcznych należnych za marzec, kwiecień i maj 2020 r. nie później niż do dnia 30 czerwca 2020 r., chyba że płatnik składek zwolniony jest z obowiązku ich składania.

4. Zwolnieniu z obowiązku opłacania podlegają należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo, znane na dzień rozpatrzenia wniosku o zwolnienie z opłacania składek.

5. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje płatnika składek o zwolnieniu z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, o których mowa w ust. 2.

6. W przypadku płatnika składek, który utworzył profil informacyjny w systemie teleinformatycznym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, informacja o której mowa w ust. 5, udostępniana jest wyłącznie na tym profilu.

7. Odmowa zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo, następuje w drodze decyzji.

8. Od decyzji o odmowie zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek, o której mowa w ust. 7, płatnikowi składek przysługuje prawo do wniesienia wniosku do Prezesa Zakładu o ponowne rozpatrzenie sprawy, na zasadach dotyczących decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra. Do wniosku stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego dotyczące odwołań od decyzji oraz ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Art. 31zr. Informacja o składkach na ubezpieczenie emerytalne osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących oraz duchownych, zwolnionych z obowiązku ich opłacania, ewidencjonowana jest na koncie ubezpieczonego, o którym mowa w art. 40 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, jako składka wpłacona.

Art. 31zs.

1. W przypadku osób prowadzących pozarolnicza działalność i osób z nimi współpracujących oraz duchownych, jeżeli przepisy uzależniają prawo lub wysokość świadczeń z ubezpieczeń społecznych od opłacenia składek, składki na ubezpieczenia społeczne, o których mowa w art. 31zo, zwolnione z obowiązku ich opłacania traktuje się jak składki opłacone.

2. Osoba prowadząca pozarolniczą działalność i osoba z nią współpracująca oraz duchowny zachowuje prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa jeżeli podlegała ubezpieczeniu chorobowemu w dniu 1 lutego 2020 r.

3. Osoba, której dotyczy zwolnienie z obowiązku odprowadzania składki na ubezpieczenie zdrowotne i zgłoszeni przez nią do tego ubezpieczenia członkowie rodziny zachowują prawo do świadczeń określonych w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Art. 31zt. Obsługa przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwolnienia z obowiązku opłacania składek, o których mowa w art. 31zo, realizowana jest w trybie umorzenia składek.

Art. 31zu.

1. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o wysokości przychodu wykazanego we wniosku o zwolnienie z opłacania składek.

2. Szef Krajowej Administracji Skarbowej informuje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o rozbieżnościach pomiędzy przychodem wykazanym we wniosku o zwolnienie z opłacania składek a przychodem wykazanym dla celów podatkowych.

3. Wymiana informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, następuje w formie elektronicznej.

4. W przypadku gdy zostanie stwierdzone, że rozbieżności, o których mowa w ust. 2, są wynikiem wprowadzenia w błąd Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, płatnik składek zobowiązany jest do opłacenia należności z tytułu składek, o których mowa w art. 31zo, za marzec, kwiecień i maj 2020 r., wraz z odsetkami za zwłokę, w terminie 30 dni od otrzymania decyzji o obowiązku opłacenia tych składek, wraz z odsetkami za zwłokę. Do decyzji o obowiązku opłacenia składek stosuje się odpowiednio art. 31zq ust. 8.

5. W przypadku nie opłacenia w terminie należności z tytułu składek, o których mowa w ust. 4, należności te podlegają przymusowemu dochodzeniu na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.